gezond idee 9 Beter inzicht met biomarkers Prof.dr. Hans Peter Brunner-La Rocca, hoogleraar Cardiologie, doet onderzoek naar biomarkers die een rol spelen bij hartfalen. Dat moet er uiteindelijk toe leiden dat men bij elke individuele patiënt kan zien welk medicijn zal werken en welk niet, en vooral ook in welke dosering. ‘Een biomarker kun je definiëren als een stofje dat in het bloed kan worden gemeten en dat iets zegt over bepaalde condities in je lichaam of over hoe het gaat met bepaalde organen. Vaak zijn het hormonen die ergens in het lichaam onder bepaalde omstandigheden worden geproduceerd. Bij een verhoogde bloeddruk produceert het hart bijvoorbeeld een bepaald stofje. Voor ons wijst dat op hartfalen; het hart reageert op iets dat mis is en probeert dat weer in balans te brengen. Dat stofje is dan de biomarker. Biomarkers helpen om in een vroeg stadium diagnoses te kunnen stellen, maar ook bij preventie, bij prognoses, bij het vaststellen van het juiste medicijn en de doses daarvan, en de reactie daarop. Er zijn genetische biomarkers die de gevoeligheid aangeven voor bepaalde ziektes, zoals hartfalen in bepaalde families. Die gevoeligheid zit in je DNA en verandert niet tijdens je leven, maar de effecten verschillen per individu. Wij willen niet-genetische biomarkers gebruiken om te komen tot zorg op maat: welke hartfalenpatiënt heeft bij welke behandeling het meeste baat? Wat is de meest optimale, gepersonaliseerde behandeling? Het is niet voldoende om maar naar één of twee biomarkers te kijken. Dat helpt wel bij het bepalen van de prognose, maar is te beperkt voor medicatietherapie. Er zijn ook onderzoeken waar naar honderden biomarkers wordt gekeken. Maar om dat zinnig te kunnen doen, zijn we nu nog lang niet ver genoeg. We werken daarom met slechts twintig biomarkers, waarvan we de betekenis voor het hart kennen. We kijken naar de interactie tussen deze biomarkers en de medicatie die we geven, en de gevolgen daarvan voor patiënten. We zijn nog wel een paar jaar bezig voor we het echt kunnen toepassen bij patiënten. Ik zie bij oncologie dat collega’s al verder zijn met het benoemen van specifieke tumoren dan wij bij hartfalen. Dat is ook iets makkelijker bij tumoren omdat die zelf een afwijking of fout stofje hebben. En daar kun je dan ook op inspelen. Bij hartfalen ligt dat complexer omdat er niet maar op één plek iets mis is. Maar biomarkers zullen beslist gaan helpen om patiënten beter in kaart te brengen. En bij complexe ziektes kunnen we zo beter bepalen wat het meest belangrijk is voor elke individuele patiënt. En waarin het echt de moeite waard is om te investeren. Niet alleen qua kosten, maar vooral qua kwaliteit van leven. Waar levert het echt meerwaarde op? Daar gaat het om.’ Lees meer op mumc.nl en maastrichtuniversity.nl, zoekterm ‘biomarkers hartfalen’.
Gezond Idee nr1 2015
To see the actual publication please follow the link above