I N T E R N E C O L U M N 1 7 De bovenstaande tekst over wilskracht kwam ik ergens in het ziekenhuis tegen. Hij zette me aan het denken. Wilskracht is belangrijk, zeker. Doorzettingsvermogen. Ervoor gaan. Een doel voor ogen hebben en daaraan blijven werken. Het kan veel energie geven. De tekst gaat ook over de samenhang tussen wilskracht en de uitkomst. Als je denkt ‘ik kan het’, dan lukt het. Als je maar sterk genoeg wilt, kan het ook. Alles lijkt afhankelijk van je wilskracht. Dat is enerzijds aantrekkelijk. Je kunt alles controleren, je hebt over alles de regie. Preventieve geneeskunde gaat soms die kant op. Als je gezond leeft, kun je niet ziek worden. Een attractieve gedachte met enige waarheid. Door een gezonde leefstijl neemt de kans om ziek te worden af. Het vervelende is alleen: ondanks een gezonde leefstijl kun je toch ziek worden. Volledige controle bestaat niet. Hoe groot de wilskracht ook is. Niemand van ons wil ziek worden en toch gebeurt het. En als we ziek zijn, willen we weer gezond worden. Dat gebeurt niet altijd en zeker niet altijd volledig. Dat ligt meestal niet aan een tekort aan wilskracht. De veronderstelde samenhang tussen wilskracht en de uitkomst klopt dus niet. Hoe attractief die gedachte ook is. Daarnaast heeft de gesuggereerde samenhang nog twee andere nare bijwerkingen. Hij kan een gevoel van falen in de hand werken bij mensen die ziek zijn. De eerste zin in de tekst benoemt dit. ‘Jij doet je best niet. Of je hebt niet je best gedaan. Daarom ben je ziek.’ Denk aan mensen met overgewicht, mensen die roken, mensen die niet sporten. Natuurlijk is een ongezonde leefstijl risicoverhogend. Maar er is geen directe causaliteit, geen noodzakelijkheid. Toch kan bij een mens met een ziekte de gesuggereerde samenhang een gevoel van falen oproepen. ‘Ik heb ook niet altijd …’ Maar eerlijk: wie heeft dat wel? Wie heeft wel altijd ... En als je altijd gezond hebt geleefd en toch ziek wordt, kan dat het gevoel van oneerlijkheid versterken. Een kern van ziek zijn is controleverlies. De ziekte neemt het van je over, je verliest een deel van de controle. Hoe fijn en bijzonder is het dan als mensen samen met jou proberen die controle zoveel mogelijk te herwinnen. Als het niet lukt, ligt dat niet aan de wil van de mens die geconfronteerd wordt met ziekte. Of aan de wil van de zorgverlener die wil helpen. Niet altijd wordt willen ook kunnen. Soms wordt willen hopen. Hans Kling, hoofd dienst geestelijke verzorging
Hecht_februari_2020
To see the actual publication please follow the link above