Wat is dat nou? Een gevecht op leven en dood speelt zich hier af. De roze pluk probeert uit alle macht weg te komen, maar de witgele aanvaller laat niet meer los. En dat is maar goed ook, want zo vriendelijk als die roze pluizenbol zich presenteert, zo gevaarlijk is zijn missie: het is een kankercel. Wat we hier zien is immuuntherapie in werking. Een therapie die steeds meer wordt toegepast en met steeds meer succes voor steeds meer kankersoorten. Het principe ervan berust op het activeren van het eigen afweersysteem om die de kankercellen te laten bestrijden. Immuuntherapie is eigenlijk een verzamelnaam – er zijn verschillende behandelingen die het menselijk afweersysteem aanzetten tot het herkennen en vernietigen van kankercellen. Die witgele aanvaller hier is een CAR (chimeric antigen receptor) T-cel. CAR T-cellen zijn cellen uit het immuunsysteem van een patiënt die eerst uit het bloed worden gehaald en dan in het lab genetisch ‘aangepast’, zodat ze eenmaal weer in de patiënt heel goed kankercellen kunnen opsporen en aanvallen. Een veelbelovende techniek, maar nog wel met forse bijwerkingen soms en bovendien peperduur. De meest gegeven vorm van immuuntherapie nu is die met checkpointremmers. Er zijn ondertussen al aardig wat geneesmiddelen op de markt die dit doen: ze zorgen ervoor dat die remmers zich op bepaalde schakelaars – checkpoints – op afweercellen of kankercellen vasthechten en daardoor wordt de afweerreactie versterkt. Voorzichtig toegepast in klinische onderzoeken worden ook verschillende vaccins ingezet om de afweerreactie op te roepen. Ze worden in het laboratorium gemaakt, bijvoorbeeld uit gedode kankercellen of stukjes DNA (erfelijk materiaal). Een andere experimentele variant is de TIL-therapie, waarbij grote hoeveelheden eigen afweercellen worden teruggegeven aan de patiënt. Die cellen worden uit een stukje tumor gehaald en tot miljarden vermenigvuldigd in het laboratorium, en dan per infuus weer teruggegeven. Bij het Maastricht UMC+ is hematoloog prof. dr. Gerard Bos al jaren bezig met onderzoek naar het gebruik van zogeheten natural killercellen in de strijd tegen kankercellen. Dat die killercellen kankercellen kunnen doden staat wel vast, maar dan moeten ze er wel in grote hoeveelheden zijn. Het door het Kankeronderzoekfonds 14 gezond idee Limburg gefinancierde onderzoek richt zich dus vooral op de productie: hoe krijg je de enorme aantallen donor-killercellen die nodig zijn en hoe doe je dat zo snel mogelijk? Meer op mumc.nl en kankeronderzoekfonds.nl, zoekterm 'killercellen'.
Gezond_Idee_nr1_2019
To see the actual publication please follow the link above