‘Wat gezond is voor je hart, is ook goed voor je geheugen’ gezond idee 9 Al in de baarmoeder doe je indrukken op die je onbewust onthoudt: een streling van de zwangere buik, een liedje dat je moeder zong. Eenmaal geboren is het leerproces één grote geheugentraining. Ook het kortetermijngeheugen ontwikkelt zich met de jaren: een kind van drie kan al een reeks van twee cijfers onthouden, op zesjarige leeftijd zijn dat er vijf en tussen z’n 12e en 15e kan een kind evenveel onthouden als een volwassene: zeven cijfers. Tegen die tijd heb je ook wel ontdekt dat je geheugen niet feilloos is: het heeft geheugen-strategieën nodig. En daar zal de school een handje bij helpen. Is ons geheugen als kind nog een spons die alles opneemt, als jong volwassene moeten we stampen en ezelsbruggetjes en andere hulpmiddelen gebruiken om informatie te onthouden. Als volwassenen ontwikkelen we onze voorkeuren voor wat ons wel en niet interesseert. Onze beroepskeuze vult ons geheugen met gegevens die voor ons van belang zijn, onze hobby’s nemen weer een andere plek in – en al deze informatie lijkt ons haast als vanzelf bij te blijven. Maar dan houden we op met werken of we worden op oudere leeftijd minder actief. Velen constateren dan dat het geheugen flink achteruit gaat. Dat valt in werkelijkheid mee. Ons geheugen is misschien niet meer zo vitaal als vroeger, maar het gaat echt niet met pensioen. Er is waarschijnlijk iets anders aan de hand. Het is niet zo dat we ooit een moeilijke tekst zomaar konden onthouden – we zijn vergeten dat we vroeger meer en beter studeerden. We oefenden en herhaalden en organiseerden op jongere leeftijd onze informatie beter in ons geheugen. Het blijkt dat je juist de dingen waar je heel goed in bent, niet kwijtraakt, maar wel de zaken die je niet wezenlijk interesseren. Dat betekent dat we tot op hoge leeftijd in staat zijn iets nieuws te leren als we dat willen, en dat we voor de zaken die minder belangrijk voor ons zijn, praktische oplossingen moeten vinden. ‘Mijn grootmoeder, die zeven kinderen had, kon haar kleinkinderen echt niet uit elkaar houden. Dat vond vroeger niemand een probleem, maar sinds de fitheidsrage uit Amerika is overgeslagen, moeten we in alle opzichten jong en vitaal blijven. Ook wat ons geheugen betreft. En als je je geheugen kunt trainen, kun je het dus ook alleen jezelf verwijten als je dingen vergeet, wordt wel eens gedacht. Maar zo zit het niet in elkaar. Om te beginnen vergeten we veel en onthouden we weinig, in plaats van andersom. Toch heeft het zin om ons geheugen te prikkelen, omdat we zo wel nieuwe verbindingen en cellen blijven aanmaken in onze hersenen. Activiteit en een gezonde leefwijze horen daarbij. Wat gezond is voor je hart, is ook goed voor je geheugen. Er is natuurlijk een groot verschil tussen gewoon vergeten en dementie. Dus als je je zorgen maakt over je geheugen, laat je onderzoeken. Een bezoek aan de Geheugenpoli kan geruststellen. En als blijkt dat er inderdaad sprake is van dementie, is dat soms ook op een bepaalde manier geruststellend: er is een einde gekomen aan de onzekerheid. Je kunt je leven erop inrichten en maatregelen nemen.’ Meer informatie op mumc.nl, onder ‘geheugenpoli’. 4. Jong geleerd is oud onthouden? Prof.dr. Rudolf Ponds, hoogleraar neuropsychologie en hoofd van de afdeling Medische Psychologie in het Maastricht UMC+:
Gezond Idee herfst 2014
To see the actual publication please follow the link above