110 H. Lokkerbol Henri Lokkerbol was de eerste volwaardige radiotherapeut in Limburg en de grondlegger van de radiotherapie in deze provincie. Hij was, naast arts, een techneut pur sang: steeds in de weer met verbeteringen om de bestralingen van patiënten veiliger en effectiever te maken. Hij was bezeten van zijn vak, maar een bescheiden mens. Zijn betekenis voor de radiotherapie in Nederland kan nauwelijks overschat worden. Henri Lokkerbol (Amsterdam, 1911) kreeg bij prof. dr. Van Ebbenhorst Tengbergen (UvA) zijn opleiding tot röntgenoloog en werkte van 1945 tot 1965 als radiotherapeut in het Antoni van Leeuwenhoekhuis (AvL). Zijn stage van een half jaar in 1945 bij prof. Paterson in Manchester (Engeland) - wiens radiotherapieafdeling toen internationaal het neusje van de zalm was - is bepalend geweest voor de rest van zijn leven. Radiotherapie was in die tijd geen zelfstandig specialisme, maar werd uitgeoefend door een klein aantal röntgenologen. Direct na de oorlog waren dat in Nederland alleen Lokkerbol in het AvL, het echtpaar Den Hoed in het Rotterdams Radiotherapeutisch Instituut en prof. De Waard in het Academisch ziekenhuis Utrecht. In 1959 ontwierp Lokkerbol een baanbrekend en naar hem genoemd apparaat: ‘het wiel van Lokkerbol’. Daarmee konden bestralingen beter gericht worden. In het AvL stond Lokkerbol ook aan de wieg van de kobaltbom, die daar in 1961 in gebruik werd genomen en bezoek kreeg van koningin Juliana. Het was toen het grootste en meest universele telekobaltapparaat ter wereld. In 1965 verliet directielid en afdelingshoofd Lokkerbol ‘om persoonlijke redenen’ het AvL. In het jaarverslag over 1964 van die instelling wordt Lokkerbol afgeschilderd als een radiotherapeut die (…) veel heeft bijgedragen tot de bekendheid die onze kliniek in den lande geniet. Velen, waaronder honderden buitenlandse bezoekers die geïnteresseerd waren in de mede naar zijn inzichten ontwikkelde roterende telecobalt-installatie, mogen getuigen van zijn deskundigheid op radiophysisch gebied. Wij hopen dat ook deze verborgen ingenieurskwaliteiten van dokter LOKKERBOL de kans zullen krijgen zich te tonen bij zijn huidige radiotherapeutische werkzaamheden in Heerlen. Lokkerbol startte in 1965 zijn werk als radiotherapeut in het Sint- Josephziekenhuis en richtte de eerste radiotherapieafdeling van Limburg op. Bij zijn komst kreeg hij de beschikking over apparatuur voor oppervlaktetherapie (met röntgenstraling) en contacttherapie (met radium en andere isotopen) en een kobaltbom voor dieptetherapie. Het ziekenhuis was daarmee een van de weinige niet-academische ziekenhuizen met ‘harde stralen’. In 1969 verhuisde zijn afdeling naar het terrein van het fonkelnieuwe De Weverziekenhuis. In 1975 had hij weer een primeur in Nederland: als eerste gebruikte hij een planningssysteem (TPS: Treatment Planning System) dat hij samen met Philips ontwikkeld had. Daarmee konden bestralingen nauwkeuriger dan ooit worden ingeregeld. Lokkerbol hield ook spreekuren in Sittard en Maastricht. Zijn regionaal gespreide spreekuren kunnen worden beschouwd als de oorsprong van een regionaal werkende afdeling radiotherapie, die zou uitgroeien tot de huidige MAASTRO clinic. In 1976 werd hij zeer tegen zijn zin gedwongen te stoppen met zijn werk als radiotherapeut omdat hij 65 jaar werd. Hij had ook een grote belangstelling voor diagnostiek door middel van isotopen. Deze bleef hij in het De Weverziekenhuis nog tot in 1980 verzorgen, omdat nucleair geneeskundigen in die tijd met een lampje te zoeken waren. Henri Lokkerbol overleed na een teruggetrokken bestaan in 2000.
Boek Maastro NL binnenwerk.indb
To see the actual publication please follow the link above