Page 31

UMC017_WEB_Hecht

W A T K R I J G E N W E N O U ? 3 1 EEN GROTE VERZAMELING VAN STUKJES MENS Tekst: Graziella Runchina Fotografie: Lorraine Bodewes Een biobank is in feite niets anders dan een grote verzameling van stukjes mens bedoeld voor wetenschappelijk onderzoek. Urine, bloed, snippertjes weefsel, DNA en ander biologisch materiaal: het wordt allemaal bewaard in de centrale BioBank van Maastricht UMC+. De BioBank bevat ongeveer 2,2 miljoen buisjes met menselijk materiaal. “De foto toont een van de bewaarvaten voor dit materiaal. Deze vaten - met een doorsnede van twee meter - zijn omhuld met vloeibare stikstof zodat de temperatuur in het vat gemiddeld -180°C is”, legt Chiel De Theye, coördinator van de BioBank, uit. De BioBank beschikt over vijf van deze stikstofvaten. Daarnaast heeft de BioBank nog opslagcapaciteit in de vorm van 94 vriezers waarin materiaal bij een temperatuur van -80° of -30° Celsius wordt bewaard. Sommige staaltjes blijven enkele maanden in de vriezer, andere tientallen jaren. “De onderzoekers - voornamelijk van het MUMC+, de Universiteit Maastricht, Maastro clinic en de Maastricht Studie - bepalen deze termijn,” vertelt De Theye. Om te voorkomen dat de kwaliteit van de samples bij stroomuitval in gevaar komt, worden alle opslagunits 24 uur per dag bewaakt en zijn ze aangesloten op het noodsysteem. Om al die miljoenen stukjes menselijke informatie te kunnen registreren, gebruikt de BioBank een volledig geautomatiseerd systeem: het Biobank informatiesysteem (BIS). De Theye: “Alle buisjes krijgen labels met een unieke 2D-barcode. Die code wordt gekoppeld aan de eigenschappen van het materiaal, zoals de check-in en check-out datum, het materiaalsoort en studienummer. Verder bevat de code de locatie in de opslag. Zo weten we precies wat we waar kunnen vinden.” Biobanken zijn onmisbaar voor onderzoek naar de oorzaken van ziekten zoals kanker, diabetes en hart- en vaatziekten. Ze leveren de grondstoffen voor dat onderzoek: de materialen waarin onderzoekers antwoorden kunnen vinden op hun vragen. De afgelopen jaren hebben wetenschappers steeds meer vooruitgang kunnen boeken in hun zoektocht naar wat er nu precies voor zorgt dat iemand ziek wordt, of juist niet. Dat komt door verfijndere technieken, slimmere en krachtigere computers én doordat er steeds meer mensen aan biobanken doneren. “Het doel van het wetenschappelijk onderzoek is om meer inzicht te krijgen in de genetische, biochemische en celbiologische processen die ten grondslag liggen aan ziekten. Zonder dit lichaamsmateriaal is dit onderzoek niet mogelijk.”


UMC017_WEB_Hecht
To see the actual publication please follow the link above