Proeven doe je met ogen, tong en neus. Zelfs de oren doen mee. Proeven doet een mens met de smaakpapillen op de tong. Maar de hersens krijgen veel meer informatie. Voordat een hap in je mond belandt, hebben je ogen al gezien wat eraan komt. De smaakpapillen op de tong herkennen vervolgens de vijf basissmaken, maar de neus nuanceert en brengt verschil aan: is het sinaasappel- of pompelmoessmaak? Signalen van de tong en de neus komen samen in het smaakgebied in je hersenen, waar ze worden vermengd. Daar komt pas de definitieve smaak tot stand. In feite wordt de smaak van producten voor ongeveer 70 procent door de reuk bepaald. En zelfs de oren doen mee. Als we chips horen kraken of het geluid horen van tanden die in een appel worden gezet, proeven we meer. Een misverstand Nog steeds valt op veel plaatsen te lezen dat we zoet proeven op het puntje van de tong, bitter achterop de tong en zuur en zout aan de zijkanten. In werkelijkheid kunnen we overal op de tong, zelfs op het gehemelte, bitter, zoet, zuur, umami en zout proeven. Dat is al zo’n twintig jaar geleden aangetoond en ook makkelijk zelf na te gaan: hou maar eens een in citroensap gedoopt doekje tegen de punt van je tong. Kauw goed Goed kauwen verspreidt de geur en smaak in je mond en daardoor proef je het eten beter. Wissel happen af Eet niet eerst alle groenten op en daarna het vlees. Afwisseling in smaak en geur zorgen voor een stimulans van de zintuigen. Stop met roken Het tast je reuk- en smaakvermogen aan. Vermijd heel heet eten en drinken Zowel heel hete drankjes als heel gekruid eten kunnen je smaakpapillen beschadigen. Let op medicijngebruik Sommige medicijnen zoals cholesterolverlagers en hoge-bloeddrukmedicijnen kunnen effect hebben op reuk en smaak. Vaak is dit maar tijdelijk, voor de duur van het gebruik, maar de arts kan soms een vervangend medicijn voorschrijven. Eet als je honger hebt Met een knorrende maag werken de smaakzintuigen het best. Eet samen Uit onderzoek is gebleken dat je in gezelschap van anderen je eten beter proeft. De tong voor de gek houden “Lekker” is de motor achter onze voedselkeuze: we eten wat we lekker vinden. Helaas zijn al die suikers en vetten waar we zo dol op zijn niet goed voor onze gezondheid. Daarom spant de voedingsindustrie zich wereldwijd in om onder meer onze tong te misleiden – voor ons eigen bestwil. Door bijvoorbeeld producten te maken die wel zoet of zout smaken, maar dat niet zijn. Wetenschappers denken dat het in de toekomst mogelijk zal zijn elke smaak na te bootsen. Zo eet je met meer smaak! Umami De vijfde smaak, umami, werd in 1909 ontdekt door een Japanse onderzoeker en staat voor “hartig”. Die smaak wordt opgewekt door glutamaat, dat in veel voedingsproducten als smaakversterker wordt gebruikt (op het etiket staat dan: mononatriumglutamaat), bijvoorbeeld in bouillonblokjes en zoute snacks. Sommige etenswaren bevatten van nature veel glutamaat, bijvoorbeeld tomaten, champignons, zeewier, vlees, belegen kaas en erwten. Een combinatie van de smaken zoet, bitter en umami kan ervoor zorgen dat je minder eet. Meer op gezondidee.mumc.nl onder 'combinatie smaakstoffen'. Steek je tong eens uit De dokter kan aan onze tong veel aflezen over onze gezondheid. Een paar voorbeelden. Verlamming van een tonghelft: meestal een beroerte. Verlies van smaak- en tastzin aan één kant: duidt op hersenletsel. Trillen van de tong met spraakgebrek: komt voor bij Parkinson en alcoholisme. Tongkanker: krijg je van roken of irritatie door een beschadigde tand. Beslagen tong: er wordt weinig of niets gegeten, bijvoorbeeld door koorts. Een droge tong samen met koorts en aandoeningen in de buik: kan wijzen op beginnende buikvliesontsteking. Een witachtige en pijnlijke uitslag op en rond de tong: weinig weerstandsvermogen, vaak door antibiotica. gezond idee 29
Gezond_idee_NR 2_2018
To see the actual publication please follow the link above