Medische nieuws Transplantatie van eilandjes van Langerhans bij patiënten met diabetes mellitus type I Bij diabetes mellitus type I is er sprake van onvoldoende productie van insuline door vernietiging van de insulineproducerende cellen van de alvleesklier. De cellen die insuline maken zitten in de alvleesklier bij elkaar in groepjes: de eilandjes van Langerhans. Insuline speelt een zeer belangrijke rol in de regulatie van de bloedglucosespiegel. Als het gevolg van insulinetekort is bij patiënten met diabetes mellitus de bloedglucosespiegel verhoogd. Sinds 1921 bestaat de behandeling van diabetes mellitus type I uit injectietherapie met insuline. Met deze behandeling wordt geprobeerd een normale bloedglucosespiegel te verkrijgen, echter met insuline kan diabetes mellitus niet worden genezen. Bij een deel van de patiënten met diabetes mellitus type I is het erg lastig om een stabiele bloedglucosespiegel te verkrijgen ondanks de behandeling met insuline. Deze patiënten hebben regelmatig hypo- en hyperglycemieën en complicaties als gevolg van langdurig verhoogde bloedglucosespiegels, zoals oog-, vaat-, zenuw- en nierproblemen. In het verleden was genezing van diabetes mellitus type I alleen mogelijk door transplantatie van de alvleesklier. In 1977 werd de eerste alvleeskliertransplantatie uitgevoerd in Minnesota in de Verenigde Staten. Alvleeskliertransplantaties worden meestal alleen uitgevoerd in combinatie met transplantatie van een nier bij patiënten met diabetes die eindstadium nierfalen hebben. Het is een succesvolle behandeling die leidt tot genezing van diabetes mellitus type I maar echter wel gepaard gaat met een groot risico op complicaties. Daarnaast moeten patiënten hun leven lang afweerremmende medicatie gebruiken, om afstoting van de getransplanteerde organen te voorkomen. Uit onderzoek is bekend dat drie jaar na een gecombineerde nier- en alvleeskliertransplantatie 70-80% van de patiënten een goed functionerende alvleesklier heeft. De alvleesklier speelt naast het reguleren van de bloedglucosespiegel door de productie van onder andere insuline (endocriene functie) een belangrijke rol in de vertering van voedsel (exocriene functie). Bij een transplantatie van de gehele pancreas wordt naast de insulineproducerende cellen ook exocrien weefsel getransplanteerd, wat in feite overbodig is. Sinds 2007 is in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) transplantatie van alleen het endocriene weefsel van de alvleesklier, de eilandjes van Langerhans, mogelijk. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een of meer alvleesklieren van orgaandonoren. Transplantatie van de eilandjes van Langerhans is een gecompliceerde procedure. Totdat de eilandjes van Langerhans kunnen worden getransplanteerd bij een patiënt moeten er een aantal stappen worden doorlopen. Ten eerste moeten de eilandjes van Langerhans worden geïsoleerd uit het orgaan. Daarna moeten de eilandjes worden gescheiden van exocriene cellen. De eilandjes van Langerhans worden vervolgens onder lokale verdoving in de leverpoortader gespoten. Daar lopen ze vast in de kleine vaatjes, waar ze zich gaan nestelen en insuline gaan produceren. Eilandjes transplantatie zorgt in het algemeen voor een betere en stabielere regulatie van de bloedglucosespiegel. Het kent echter ook veel complicaties. Bij de transplantatie kan bv een stolsel in de leverpoortader ontstaan of er kan een bloeding optreden. Het belangrijkste nadeel van eilandjestransplantatie is echter de noodzaak tot het levenslang gebruiken van afweerremmende middelen. Het gebruik van afweerremmende middelen geeft een verhoogd risico op het ontwikkelen van infecties en sommige kwaadaardige tumoren. Vanwege de noodzaak om levenslang afweerremmende medicatie te moeten slikken en het beperkte aanbod van donoren zijn de eisen voor eilandjes transplantatie erg streng. Niet iedere patiënt met diabetes mellitus type I komt in aanmerking voor transplantatie. Patiënten worden eerst uitgebreid gescreend door een team van endocrinologen, diabetesverpleegkundige, diëtisten en psycholoog. Alleen patiënten met recidiverende ernstige hypogycemieën, verminderd hypogevoel en ernstige complicaties van diabetes, waarbij intensivering van glucoseregulatie leidt tot recidiverende ernstige hypogycemieën komen in aanmerking, mits het echt niet lukt om de ziekte anderszins onder controle te houden. Patiënten komen niet in aanmerking indien ze een ernstige leveraandoening hebben of er contra-indicaties bestaan voor het gebruik van afweerremmende middelen. Bronvermelding 1. Nijhoff et al, Transplantatie van eilandjes van Langerhans. Ned tijdschr Geneeskd 2018;162:D2201 2. Terpstra et al, Transplantatie van eilandjes van Langerhans bij patienten met diabetes mellitus type I. Ned Tijdschr Geneeskundd 2005 1 januari ;149 (1) 3. Ryan et al. Five year follow up after clinical islet transplantation. Diabetes 2005;54:2060-9 Zomer Smoothie Ingrediënten • handje spinazie • 1 el citroensap • ½ appel • ¼ komkommer • 100 ml water Bereiding Snijd de appel en komkommer in kleine stukjes. Doe ze samen met het water, de spinazie en het citroensap in een blender en mix tot een egale massa. Energiewaarde per glas: 52 kcal Eiwit: 1.3 gram Koolhydraten: 9.7 gram Vet: 0 gram Bron: makkelijkafvallen.eu
Diabetes_courant_nr_8
To see the actual publication please follow the link above