Wat is dat nou? Klein wondertje. De stamcel. In dit geval gewonnen uit beenmerg, vaak wordt ook navelstrengbloed gebruikt. Je kunt zo’n cel beschouwen als een oercel: het is als het ware een voorloper onder de cellen die samen een mens maken, een moedercel die zich zal vermenigvuldigen en ontwikkelen tot cellen met een specifieke functie. Stamcellen kunnen elke cel in het lichaam maken, van hersencellen en darmcellen tot bloedcellen en afweercellen. Wetenschappers weten: stamcellen beloven grootse dingen. Het menselijk lichaam heeft helaas een beperkte levensduur en tussen geboorte en dood slijten alle onderdelen ervan onherroepelijk. Om nog maar niet te spreken van alle schade die het onderweg naar het einde kan oplopen door ongelukken en ziekte. Maar wat als je al die aangetaste weefsels, spieren en organen op een dag weer nieuw leven in zou kunnen blazen? Als je dat kleine aantal stamcellen dat elk menselijk lichaam heeft, cellen dus die nog niet zijn uitgegroeid tot een gespecialiseerde cel, ‘programmeert’ om nieuwe, gespecialiseerde cellen te maken die beschadigde cellen vervangen? Dan lijkt onze droom van de eeuwige jeugd ineens een stuk dichterbij. Zijn stamcellen dus het levenselixer van de 21e eeuw? Dat is helaas nog niet gezegd. Het onderzoek naar stamcellen ontwikkelt zich in hoog tempo, maar in feite zijn we nog nauwelijks op weg. Als alle onderzoeken van de afgelopen jaren één ding overduidelijk hebben gemaakt, dan is het wel dat stamceltherapie een ongelooflijk complexe materie is. Er zal nog veel nauwkeuriger moeten worden vastgesteld hoe stamcellen kunnen worden geïsoleerd, gekweekt en aangestuurd om hun reparerende werk te doen. Het begin is er: het lukt al om stamcellen in laboratoria te vermenigvuldigen 12 gezond idee en ook worden er hier en daar al nieuwe weefsels mee gekweekt. In onderzoeksinstituut MERLN van Universiteit Maastricht / Maastricht UMC+ worden bijvoorbeeld zeer geavanceerde technieken ontwikkeld om met stamcellen en ondersteunende biomaterialen nieuwe weefsels te maken, die bijvoorbeeld bot kunnen repareren. Zeker is dat stamceltherapie uiteindelijk voor heel veel medische problemen een oplossing kan bieden. Er kunnen beschadigde organen en weefsels mee worden vervangen, aangeboren afwijkingen worden verholpen, cellen worden ingebracht die het lichaam zelf niet meer aanmaakt (zoals insulineproducerende cellen bij suikerziekte). Voor organen die zelf niet kunnen herstellen, zoals je hart en je hersenen, zou het zelfs wel eens de enige oplossing kunnen bieden, ook al zal het nog vele jaren duren voor het zover is. En wie weet kunnen er op een dag zelfs complete lichaamsdelen ter vervanging van geamputeerde lichaamsdelen mee worden gekweekt. Lees meer op mrln.maastrichtuniversity.nl en mumc.nl, zoekterm ‘stamcellen’.
Gezond Idee nr 2 2015
To see the actual publication please follow the link above