gezond idee 9 We hebben massaal teveel in de zon gezeten, zo blijkt uit de cijfers. In Nederland krijgt tegenwoordig 1 op de 5 mensen huidkanker, in Australië is dat al 2 op de 3, aanzienlijk meer dan dertig jaar terug. Of je huidkanker ontwikkelt, is een kwestie van genetische aanleg. Sommige mensen kunnen uren liggen bakken in de zon en houden daar slechts rimpels aan over, anderen moeten al uitkijken met op een zonnig terrasje zitten. Dermatologe dr. Klara Mosterd is gespecialiseerd in dermatochirurgie en oncologie, wat wil zeggen dat zij huidtumoren wegsnijdt. ‘We kunnen met het blote oog vaak al zien of een moedervlek goedaardig is of niet’, zegt ze. ‘Daarnaast gebruiken we een zogeheten dermatoscoop. Dat is een handzame microscoop waarmee we door de hoornlaag heen kunnen kijken. Bij twijfel verwijderen we de moedervlek in zijn geheel om te onderzoeken of het een goedaardige of kwaadaardige tumor betreft. Verandert een moedervlek plotseling van vorm of dikte, ga dan meteen naar de huisarts of dermatoloog: het kan een melanoom zijn en deze vorm van huidkanker kan zich uitzaaien.’ De meeste zonschade wordt al in de jeugdjaren aangericht. ‘Hopelijk zien we over dertig, veertig jaar de resultaten van de vele bewustmakingscampagnes die we nu voeren’, zegt Mosterd. ‘En ook al ontstaat de meeste schade al op jonge leeftijd, het blijft altijd zin hebben om je goed tegen de zon te beschermen.’ Niet elke vlek duidt op huidkanker en niet iedere huidtumor is kwaadaardig. Ongeveer 10 procent van de huidtumoren blijkt een kwaadaardig melanoom. Wordt deze in een vroeg stadium ontdekt, dan kan hij operatief worden verwijderd. De kans op genezing is dan groter dan 95 procent. Van de overige 90 procent van kwaadaardige huidtumoren gaat het in circa 70 procent van de gevallen om een zogeheten basaalcel carcinoom, dat goed is te behandelen, dat kan zelfs met speciale crèmes. In ongeveer een derde van de kwaadaardige huidtumoren gaat het om een plaveiselcel carcinoom, een gevaarlijkere vorm van huidkanker die zich snel kan uitzaaien. Uitzaaiingen zijn vaak nog goed te behandelen. Maar bij elk vlekje geldt: blijf alert op veranderingen! In mei waren weer de landelijke ‘check je plekje’ dagen, mede georganiseerd door het Huidfonds. Onder andere de dermatologen van het Maastricht UMC+ bekeken ‘verdachte’ plekjes van bezoekers en stelden ze gerust of adviseerden om later nog eens langs te komen voor nader onderzoek. Er is ook een app voor de smartphone waarmee je je huid kunt controleren op verdachte plekjes; de Huidmonitor van Stichting Melanoom won hiervoor in 2012 zelfs de Health App Award. Dermatologe Klara Mosterd: ‘Apps zijn handig, maar het blijven hulpmiddelen om moedervlekken te interpreteren. Bij twijfel moet je altijd naar je huisarts gaan’. Voor meer informatie, ook over de app, kijk op de site van Stichting Melanoom: melanoom.nfk.nl. Huidkanker Help, een puist! Iedereen heeft er wel eens één, en altijd op een moment dat het slecht uitkomt: een pukkel, pal in je gezicht. In feite is er weinig aan de hand, het is vaak gewoon een verstopte of ontstoken porie. Juist pubers zijn vaak het slachtoffer van deze ondingen. Nooit puistjes uitdrukken, want dan kunnen littekens ontstaan! Jeugdpuistjes gaan meestal na verloop van tijd vanzelf over. Wie er chronisch last van heeft, kan van de dermatoloog of huisarts een lokaal te gebruiken Vitamine A-preparaat of antibioticum voorgeschreven krijgen. Maar soms is er sprake van ernstige acne en wordt het tijd voor pillen. De dermatologen van het Maastricht UMC+ bereiken goede resultaten met isotretinoine, een middel dat in het verleden wel eens negatieve publiciteit kreeg vanwege de bijwerkingen. En dat is ergens wel jammer, want tijdig hiermee beginnen, kan lelijke littekens helpen voorkomen. Hoogleraar Maurice van Steensel van het Maastricht UMC+ is enkele maanden terug afgereisd naar Singapore om daar deel te nemen aan een internationaal onderzoek naar de oorzaak van acne. Men vermoedt een genetische factor en mocht dat worden bewezen, dan komt een nog effectiever geneesmiddel een stuk dichterbij. Meer op mumc.nl, zoekterm 'acne'.
Gezond Idee juni 2014
To see the actual publication please follow the link above